Lúa là một loại cây lương thực quan trọng với giá trị kinh tế cao, được trồng rộng rãi trên khắp thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay, với những biến đổi thất thường về thời tiết và môi trường, việc đạt được sản lượng lúa cao khi canh tác không phải là điều dễ dàng. Trong bài viết này, hãy cùng với EcoClean tìm hiểu chi tiết về các kỹ thuật trồng lúa đạt chuẩn giúp tăng năng suất cho mùa thu hoạch nhé!

Tìm hiểu về đặc điểm của cây lúa

Cây lúa thuộc vào họ Lúa (Poaceae), là một loài thực vật có hoa được trồng phổ biến trên toàn cầu. Đặc điểm của cây lúa là có thân mềm, lá mọc so le và hình dạng xoan đều. Hoa của cây lúa ban đầu có màu xanh nhạt, sau đó chuyển sang màu vàng khi vào giai đoạn chín. Hạt lúa là một trong những loại lương thực chính được sử dụng rộng rãi trên thế giới, cùng với các loại như lúa mì và khoai tây.

Các yếu tố ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của cây lúa

Để đạt được năng suất cao khi canh tác, việc hiểu rõ về các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của cây lúa là cực kỳ quan trọng. Một số yếu tố quan trọng cần được chú ý trong canh tác cây lúa như: 

• Quá trình sinh trưởng và phát triển của cây lúa được chia thành ba giai đoạn chính: gieo cấy, ra hoa và ra hạt. Trong suốt quá trình này, cây lúa cần được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, ánh sáng và nước để phát triển tốt.
• Nhiệt độ là yếu tố quan trọng đối với sự sinh trưởng và phát triển của cây lúa. Nhiệt độ tối ưu để trồng lúa là từ 20-35 độ C. Nếu nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, cây lúa sẽ phát triển chậm hoặc không phát triển được.
• Ánh sáng cần thiết cho quá trình quang hợp của cây lúa, giúp cây tổng hợp năng lượng. Lượng bức xạ mặt trời cũng ảnh hưởng đến năng suất thu hoạch của cây.
• Đất trồng cây lúa cần đáp ứng được nhiều yếu tố, bao gồm độ trung tính, độ pH từ 5-7, khả năng giữ nước tốt và độ thông thoáng cao. Đất thịt hoặc thịt pha sét với độ bằng phẳng là lựa chọn tốt nhất.
• Việc tưới nước đều đặn là điều cần thiết để duy trì độ ẩm cho đất, đặc biệt là trong giai đoạn ra hoa và ra hạt của cây lúa.

Những kỹ thuật trồng lúa đem lại năng suất cao

Thời điểm tốt nhất để trồng lúa

Lựa chọn thời điểm trồng lúa là một yếu tố quan trọng để đảm bảo năng suất cao. Thời điểm này cần phải phù hợp với điều kiện thời tiết và khí hậu của khu vực trồng, đồng thời đảm bảo có đủ nguồn nước và dinh dưỡng cho cây lúa. Ở miền Bắc của Việt Nam, có hai mùa chính để trồng lúa là mùa xuân và mùa đông, trong khi ở miền Nam và miền Trung còn có thêm một mùa trồng lúa vào mùa thu đông.

Công đoạn làm đất

Điều tiếp theo quan trọng trong quá trình chuẩn bị trồng cây lúa là làm đất. Trong quá trình này, việc xử lý đất là cực kỳ quan trọng, bao gồm loại bỏ rác và các vật liệu rơm rạ, cỏ dại, sau đó tiến hành cải tạo đất, cày bừa và xới xáo kỹ để tăng độ thông thoáng của đất. Đất cần được cày sâu và mặt ruộng phải được làm bằng phẳng để việc cấy trồng dễ dàng hơn và điều tiết nước trong quá trình canh tác.

Kỹ thuật bón phân

Việc bón phân là một phần quan trọng trong quy trình trồng lúa nước để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây. Để đạt hiệu quả cao, việc chọn loại phân và lượng phân phải được thực hiện đúng cách để thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của cây, từ đó tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Có hai giai đoạn quan trọng trong quá trình bón phân:

• Bón lót: Đây là giai đoạn bón phân trước khi cấy hoặc gieo hạt. Việc bón phân trong giai đoạn làm đất và cày bừa sẽ giúp phân tan đều và hiệu quả.
• Bón thúc: Giai đoạn này là khi lúa đã vào thời kỳ sinh trưởng, và việc bón phân ở giai đoạn này nhằm cung cấp chất dinh dưỡng cho cây. Bón thúc lần đầu tiên nên được thực hiện sau khoảng 10 ngày sau khi cấy, lần thứ hai sau khoảng 20 ngày và lần cuối cùng sau khoảng 45 ngày. Việc bón phân ở giai đoạn này sẽ giúp cây phát triển đồng đều, nuôi đòng và tăng tỷ lệ hạt chắc.

Phòng ngừa và xử lý sâu bệnh

Để tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, việc phòng trừ và xử lý sâu bệnh là rất quan trọng. Có nhiều biện pháp mà chúng ta có thể áp dụng, bao gồm sử dụng thuốc trừ sâu và phun thuốc để tiêu diệt sâu bệnh. Ngoài ra, việc thăm khám định kỳ đồng ruộng để phát hiện sớm mầm mống sâu bệnh và ngăn chặn sự lây lan ra toàn bộ cánh đồng cũng là điều cần thiết.

Bài viết trên EcoClean đã giới thiệu cho bà con nông dân về một vài kỹ thuật trồng lúa đạt chuẩn. Hy vọng bà con sẽ có thêm kiến thức để phát triển một mùa thu hoạch lúa bội thu. Chúc bà con thành công với mùa vụ của mình.