LÀM THẾ NÀO ĐỂ BỔ SUNG VI SINH VẬT TRONG ĐẤT?

Vi sinh vật trong đất đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái đất, góp phần duy trì độ màu mỡ, cải thiện cấu trúc đất và tham gia vào các chu trình sinh địa hóa quan trọng.  Bài viết này, hãy cùng EcoClean Việt nam tìm hiểu về cách để bổ sung vi sinh vật có lợi cho đất nhé!

>>> Xem thêm: Tại sao cần bổ sung men vi sinh cho đất

Các nhóm vi sinh vật trong đất

Vi sinh vật trong đất rất đa dạng, bao gồm vi khuẩn, nấm, xạ khuẩn, tảo và động vật nguyên sinh.

Vi khuẩn

Là nhóm vi sinh vật phổ biến nhất trong đất. Kích thước nhỏ (0,1 – 5 µm) nhưng số lượng rất lớn (hàng triệu đến hàng tỷ tế bào trong 1g đất). Chúng sẽ tham gia vào nhiều quá trình quan trọng như cố định đạm (Rhizobium, Azotobacter), phân hủy chất hữu cơ, chuyển hóa các chất dinh dưỡng.

Nấm

Chủ yếu là nấm sợi, có khả năng phân hủy cellulose, lignin và các hợp chất hữu cơ phức tạp. Một số loài nấm cộng sinh với rễ cây tạo thành nấm rễ (mycorrhiza), giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn.

Xạ khuẩn

Có hình thái giống vi khuẩn nhưng sợi dài như nấm, thường phát triển mạnh trong đất giàu mùn. Nhiều loài có khả năng tổng hợp kháng sinh tự nhiên (ví dụ: Streptomyces).

Tảo

Chủ yếu là tảo lục và tảo lam (vi khuẩn lam). Một số có khả năng cố định đạm tự do, cải thiện độ phì nhiêu của đất.

Động vật nguyên sinh

Gồm các loài amip, trùng roi, trùng lông…Chủ yếu ăn vi khuẩn và nấm, góp phần kiểm soát số lượng vi sinh vật khác trong đất.

Vai trò của vi sinh vật đất

Phân hủy chất hữu cơ

Vi sinh vật giúp phân giải xác thực vật, động vật thành các chất đơn giản hơn, cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng.

Ví dụ: Vi khuẩn Bacillus, Pseudomonas, nấm Aspergillus, Penicillium…

>>> Xem thêm: Báo giá phân vi sinh hữu cơ

Cố định đạm

Một số vi khuẩn có khả năng cố định nitơ từ không khí, giúp cung cấp nguồn đạm tự nhiên cho cây trồng.

Ví dụ: Rhizobium (cộng sinh với cây họ đậu), Azotobacter (tự do trong đất).

Chuyển hóa dinh dưỡng

Vi sinh vật tham gia vào chu trình nitơ, lân, lưu huỳnh…

Ví dụ: Vi khuẩn Nitrosomonas và Nitrobacter giúp chuyển hóa NH₄⁺ thành NO₃⁻, giúp cây dễ hấp thụ hơn.

Cải thiện cấu trúc đất

Vi sinh vật tiết ra các hợp chất hữu cơ kết dính các hạt đất, tạo thành cấu trúc đất ổn định, giúp giữ nước và không khí tốt hơn.

Bảo vệ cây trồng

Một số vi sinh vật có khả năng đối kháng với vi khuẩn, nấm gây bệnh trong đất.

Ví dụ: Trichoderma spp. có khả năng kiểm soát nấm bệnh.

Ứng dụng vi sinh vật trong nông nghiệp

– Phân bón vi sinh: Sử dụng vi khuẩn cố định đạm, phân giải lân để cải thiện dinh dưỡng đất.

– Chế phẩm sinh học: Dùng vi khuẩn, nấm có lợi để kiểm soát dịch bệnh và tăng sức đề kháng cho cây trồng.

– Xử lý ô nhiễm đất: Vi sinh vật có thể phân hủy thuốc trừ sâu, kim loại nặng và các chất ô nhiễm khác.

>>> Xem thêm: Ủ phân chuồng có nên bổ sung thêm men vi sinh

Làm thế nào để bổ sung vi sinh vật có lợi cho đất?

Sử dụng phân bón vi sinh

Phân bón vi sinh chứa các vi khuẩn, nấm có lợi giúp cố định đạm, phân giải lân, kali và cải thiện kết cấu đất. Một số loại phổ biến:

• Phân vi sinh cố định đạm: Chứa vi khuẩn Rhizobium, Azotobacter, Azospirillum giúp cây hấp thụ nitơ từ không khí.
• Phân vi sinh phân giải lân: Gồm vi khuẩn Bacillus megaterium, Pseudomonas giúp cây hấp thụ lân hiệu quả hơn.
• Phân vi sinh phân giải cellulose: Giúp phân hủy nhanh rơm rạ, lá cây thành mùn hữu cơ.

 Ủ phân hữu cơ vi sinh

Phân hữu cơ tự ủ giàu vi sinh vật có lợi, giúp cải tạo đất tự nhiên và giảm ô nhiễm môi trường.

• Nguyên liệu: Phân chuồng, rác thải hữu cơ, vỏ cà phê, bã mía, thân cây họ đậu…
• Vi sinh vật ủ phân: Sử dụng men vi sinh (EM), Trichoderma để thúc đẩy quá trình phân hủy và hạn chế mầm bệnh.

Luân canh và trồng cây che phủ

• Luân canh cây trồng: Giúp duy trì cân bằng vi sinh vật trong đất, hạn chế sâu bệnh.
• Trồng cây họ đậu: Cây họ đậu như đậu nành, lạc, đậu xanh… có khả năng cộng sinh với vi khuẩn cố định đạm Rhizobium, giúp cải thiện đất.
• Trồng cây che phủ: Giữ ẩm cho đất, giảm xói mòn và tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển.

Không sử dụng hóa chất độc hại

• Hạn chế thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và phân bón hóa học liều cao vì chúng có thể tiêu diệt vi sinh vật có lợi.
• Thay thế bằng các chế phẩm sinh học hoặc thuốc trừ sâu hữu cơ (neem, tỏi, ớt, gừng…).

Bổ sung chế phẩm vi sinh

Các chế phẩm sinh học chứa vi khuẩn, nấm có lợi giúp cải thiện đất và phòng bệnh cho cây trồng.

• EM (Effective Microorganisms): Hỗn hợp vi sinh vật giúp phân hủy chất hữu cơ, cải thiện độ phì nhiêu của đất.
• Trichoderma: Nấm đối kháng giúp kiểm soát nấm bệnh trong đất.

>>> Xem thêm: Men vi sinh ủ phân hữu cơ

Vi sinh vật trong đất đóng vai trò quan trọng đối với môi trường và nông nghiệp, giúp tăng độ phì nhiêu của đất, bảo vệ cây trồng và giảm ô nhiễm môi trường.