Ô nhiễm môi trường là một trong những vấn đề được toàn cầu quan tâm, nó đe dọa hệ sinh thái, làm biến đổi khí hậu và nhiều hệ lụy khác mà con người phải gánh chịu. Một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm mà được nhìn thấy nhiều nhất là chất thải rắn phát sinh từ sản xuất, sinh hoạt ngày càng nhiều. Lượng rác thải này sẽ được tập trung về các bãi chôn lấp, nếu những bãi chôn lấp này không được xử lý kịp thời, chúng sẽ phát sinh nước rỉ rác, gây ô nhiễm mạch nước ngầm và ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Vậy nước rỉ rác là gì và làm sao để xử lý nước rỉ rác này? Hãy cùng EcoClean Việt Nam tìm hiểu nhé!
Nước rỉ rác là gì?
Nước rỉ rác là loại chất lỏng chảy phát sinh do quá trình phân hủy rác qua các tầng rác thải, kéo theo các chất ô nhiễm chảy vào tầng dưới của bãi chôn lấp. Do được hình thành từ sự phân hủy của các loại rác thải nên nước thải rỉ rác chứa những thành phần độc hại và gây ô nhiễm rất cao.
Nguồn gốc của nước rỉ rác
Nước rỉ rác phát sinh từ rất nhiều nguồn, nhưng chủ yếu chúng từ một số nguồn chính sau:
Nước có trong rác chôn lấp và quá trình phân hủy rác:
Đây là loại nước thải phụ thuộc vào độ ẩm có trong rác thải mang chôn lấp và các quá trình phân hủy rác xảy ra trong bãi chôn lấp
Nước mưa:
Nước rỉ rác phát sinh khi nước mưa chảy xuống và thấm vào các tầng rác thải. Lượng nước mưa ảnh hưởng trực tiếp đến khối lượng nước rỉ rác phát sinh và làm thay đổi những tính chất của nước rỉ rác.
Nước mặt, nước ngầm:
Đối với những bãi chôn lấp nhỏ, không đúng tiêu chuẩn, nước rỉ rác có thể phát sinh dp ,nước mặt và nước ngầm đi vào bãi chôn lấp làm tăng khối lượng nước rỉ rác.
Nước có trong vật liệu phủ:
Nước chứa trong vật liệu phủ phụ thuộc rất nhiều vào nguồn gốc loại vật liệu phủ và vào thời tiết khí hậu. Khi đóng bãi, bên cạnh sử dụng đất tại hiện trường, rác thải xây dựng làm vật liệu phủ thì hiện nay người ta còn dùng đến HDPE (tấm phủ bằng chất dẻo). Tuy nhiên, lượng nước này không lớn và chỉ phát sinh trong một thời điểm mới phủ.
Nước rỉ rác được chia thành 2 loại là loại nước rỉ rác được tập kết ở khu dân cư và tại những bãi rác tập trung với quy mô lớn, sau đó được tập trung về hồ chứa. Tùy vào nguồn gốc, khí hậu, mùa, điều kiện tự nhiên, thời gian lưu trữ,.. mà chúng sẽ có những tính chất khác nhau. Và dù ở môi trường nào thì nước rỉ rác cũng gây ra mùi hôi thối và ô nhiễm nghiêm trọng.
*** Tham khảo thêm các cách phân loại rác thải đơn giản tại nhà: https://uphanhuuco.com/cach-phan-loai-rac-sinh-hoat-2649.html
Ảnh hưởng của nước rỉ rác
Nước rỉ rác gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến môi trường cũng như sức khỏe của con người như:
- Bốc mùi hôi khó chịu.
- Ngấm vào đất, gây ô nhiễm môi trường nước, đất cũng như mạch nước ngầm.
- Là nguồn gốc phát sinh các loại côn trùng gây bệnh, ruồi, muỗi,… ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người.
- Gây cản trở quá trình tự làm sạch của nguồn nước.
- Nước thải rỉ rác có chứa nồng độ BOD, COD rất cao, Hàm lượng Nito, Phospho, amoni, các kim loại nặng, vi sinh vật và vi trùng gây bệnh cao. Thông thường, nước thải rỉ rác thường có màu đen hoặc nâu sẫm…
Các phương pháp xử lý nước rỉ rác
Nước rỉ rác thường chứa các thành phần ô nhiễm với nồng độ cao, vì vậy cần kết hợp xử lý bằng nhiều biện pháp:
- Tiền xử lý vật lý, hóa học
- Xử lý bằng phương pháp sinh học
- Kết hợp xử lý vật lý, hóa học và phương pháp sinh học
- Xử lý nâng cao
Quy trình xử lý nước rỉ rác gồm các bước sau đây:
Bước 1: Xử lý sơ bộ
Bao gồm hồ chứa nước rác, máy tách rác và bể trộn vôi, bể điều hòa, bể lắng cặn vôi. Nước thải được thu gom làm thoáng sơ bộ, tách rác đồng thời ổn định nước thải đầu vào và khử kim loại trong nước rác
Bước 2: Xử lý nước rỉ rác: tháp Stripping hai bậc
Dùng để xử lý N-NH3 trong nước thải. Các thiết bị trong tháp hoạt động hoặc dừng tự động theo sự hoạt động của bơm cấp nước thải lên
Bước 3: Bể khử Canxi + b tiền xử lý hóa lý
Dùng để xử lý lắng cặn Canxi trong nước rỉ rác. Bể khử canxi được bố trí hệ thống châm hóa chất như 1 bể tiền xử lý hóa lý nhằm tăng cường quá trình xử lý sinh học
Bước 4: Xử lý nước thải rỉ rác: Bể phản ứng sinh học Selector + MBBR
Dùng oxy hóa COD, BOD đồng thời với quá trình nitrification và denitrification bể được lắp đặt hệ thống phân phối khí dưới đáy bể để cung cấp khí dạng bọt mịn. Khí được cấp gián đoạn thông qua van điều khiển.
Bước 5: Bể xử lý hóa lý
Sử dụng các chất keo tụ để xử lý các chất lơ lửng trong nước rỉ rác và xử lý 1 phần độ màu
Bước 6: Bể oxy hóa fenton hai cấp liên tiếp
Sử dụng các chất oxy hóa mạnh để oxy hóa các chất mang màu và chất ô nhiễm khó phân hủy, sử dụng 2 cấp liên tiếp nhằm làm tăng hiệu suất của quá trình oxy hóa
Bước 7: Xử lý nước thải rỉ rác: Bể lọc khử trùng
Xử lý các thành phần cặn lơ lửng trong nước rác bằng hệ thống bể lọc cát, sử dụng hóa chất NAOCL để khử trùng nước thải
Bước 8: Hệ thống xử lý bùn
Bùn từ quá trình xử lý hóa lý, bùn sinh học được bơm đến Bể chứa bùn và nén bùn. Bùn từ bể chứa sẽ được hút thu gom và vận chuyển vào các ô chôn của bãi rác.
Tùy vào tình trạng, khối lượng của nước rỉ rác mà chúng ta sẽ có những phương pháp xử lý khác nhau. Tuy nhiên để cho việc xử lý nước rỉ rác được an toàn, hiệu quả, chúng ta nên rèn luyện thói quen phân loại rác thải tại nguồn, bảo vệ môi trường để giữ gìn hệ sinh thái cũng như bảo vệ sức khỏe của chúng ta.
Hy vọng những kiến thức ở trên sẽ có ích cho mọi người.
Website: https://uphanhuuco.com/
Hotline: 0903 956 982 – 0903 923 177 (Zalo)
Địa chỉ: Số 62 Đường 64 Khu phố 1, Phường Thạnh Mỹ Lợi, TP. Thủ Đức, TP. HCM