Khi vấn nạn thực phẩm bẩn đang tràn lan trên thị trường, nhiều hộ gia đình đã lựa chọn thực hiện phương pháp tự cung, tự cấp thực phẩm bằng việc áp dụng mô hình Aquaponic để trồng rau sạch và nuôi cá phục vụ cho bữa ăn được đảm bảo hơn, an toàn hơn. Vậy mô hình Aquaponics là gì? Thực hiện có khó không? Hãy cùng EcoClean Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Mô hình Aquaponics là gì?
Aquaponics là thuật ngữ tiếng Pháp được ghép từ 2 từ Aquaculture (nuôi trồng thủy sản) và Hydroponics (thủy canh). Nói một cách đơn giản Aquaponics là sự kết hợp giữa nuôi trồng thủy sản và thủy canh trồng rau sạch. Hệ thống thủy canh này diễn ra trong môi trường tự nhiên khép kín với sự tham gia của các hệ sinh vật.
Ở mô hình này, việc trồng rau sẽ không cần đất hay phân bón nào mà rau lấy chất dinh dưỡng trong nước nuôi cá để sinh trưởng và phát triển tốt hơn. Đồng thời môi trường nuôi cá cũng sẽ được làm sạch nhờ vào việc trồng rau, giúp cho cá phát triển tốt nhất.
Cấu tạo của mô hình Aquaponics là gì?
Mô hình Aquaponics có cấu tạo bao gồm:
- Khay nhựa để trồng rau
- Bể cá dung tích từ 500-700ml đảm bảo độ bền
- Phi điều tiết nước bằng nhựa nguyên sinh
- 2 Máy bơm nước chất lượng cao
- Máy sục oxy cho bể cá.
- Giá thể đất sét nung
- Hệ thống lọc vi sinh đảm bảo bể nước sạch và an toàn
- Giàn leo bao phủ rau
- Vật tư thi công lắp ráp, sắt, ống nhựa
Nguyên lý hoạt động của Aquaponics
Mô hình Aquaponics hoạt động dựa vào sự cộng sinh của 3 yếu tố đó là: Cá, thực vật (rau) và vi sinh vật. Thiếu 1 yếu tố trong 3 yếu tố này, mô hình này sẽ không thể vận hành thành công được.
Thức ăn cho cá là đầu vào của hệ thống Aquaponics. Cá ăn thức ăn và thải amoniac xuống bể, nước từ bể cá sẽ được chuyển lên khay trồng rau. Sau đó vi sinh vật sẽ làm nhiệm vụ chuyển đổi nước thải từ bể cá thành các chất dinh dưỡng cho cây trồng. Cụ thể vi khuẩn Nitrosomonas sẽ chuyển hóa amoniac thành nitrit. Tiếp đó vi khuẩn Nitrobacter sẽ chuyển hóa Nitrit thành Nitrat (một dạng nitơ mà rau củ quả dễ hấp thụ). Ngoài ra, các chất thải rắn của cá sẽ được biến đổi thành phân compost được dùng làm nguồn thức ăn tốt cho rau phát triển.
Cuối cùng nước sẽ được dẫn vào các bể trồng rau, rau sẽ hấp thụ chất dinh dưỡng trong nước, thực hiện lọc sạch nước và cung cấp nước sạch ngược lại cho bể cá.
***Xem thêm: Hướng dẫn phân loại rác thải đúng hiện nay
Lợi ích của mô hình Aquaponics
Aquaponics được đánh giá cao bởi tận dụng được lợi ích của việc kết hợp trồng rau, nuôi cá để tiết kiệm chi phí và rút ngắn được các giai đoạn xử lý nước thải cho cá cũng như bón phân cho rau. Tuy nhiên mô hình này cũng có nhiều ưu và nhược điểm cần cân nhắc.
Ưu điểm của mô hình Aquaponics
Có rất nhiều ưu điểm và lợi ích khi thực hiện mô hình Aquaponics như:
- Thu hoạch được cả rau và cá chỉ từ một nguồn dinh dưỡng (thức ăn cho cá).
- Cá tươi sạch và không chứa chất kháng sinh gây hại.
- Thu được nguồn rau quả hữu cơ an toàn sức khỏe.
- Mang lại không gian xanh mát, thư giãn.
- Tiết kiệm được nước hơn so với mô hình trồng rau truyền thống.
- Không cần đất để trồng rau.
- Không cần phân bón cũng như thuốc trừ sâu hóa học.
- Ít tạo ra chất thải và tiết kiệm được thời gian, công sức.
- Hiệu quả cho mô hình hộ gia đình hoặc mô hình quy mô lớn.
- Được lắp đặt tại nhà nên có thể tránh được các yếu tố như khói, bụi hay thuốc trừ sâu.
- Hạn chế vấn đề ẩm mốc xuống cấp cho nhà ở, góp phần bảo vệ môi trường.
Nhược điểm
- Mô hình Aquaponics khá phức tạp và cần nhiều thiết bị, vật tư so với thủy canh thông thường. Chúng ta cần phải có bể cá, hệ thống điện dự phòng, hệ thống lọc, làm mát,.. do đó chi phí để xây dựng ban đầu rất lớn.
- Thời gian để hoàn thành hệ thống Aquaponics chậm hơn so với phương pháp thủy canh thông thường. Đa phần sẽ mất đến 12 tháng để mô hình hoạt động ổn định.
- Dư lượng phân cá do rau cải không hấp thu kịp có thể ảnh hưởng đến môi trường nước, làm cá chết.
- Thiếu lượng phân cá sẽ làm cho rau thiếu chất dinh dưỡng, sinh trưởng và phát triển kém.
***Xem thêm: Các loại phân hữu cơ cho cây trồng uy tín hiện nay
Những yếu tố cần quan tâm khi thực hiện mô hình Aquaponics
Bí quyết để thực hiện mô hình Aquaponics thành công là phải lựa chọn cá/cây phù hợp, đồng thời các loại cây và cá phải có chung các yêu cầu về nhiệt độ, độ pH và các yếu tố khác.
Lựa chọn loại cá
Cá thường sử dụng nhiều trong mô hình Aquaponic là cá da trơn, cá koi, cá chép, cá hồi, cá rô và nhiều loại khác. Tùy từng loài cá sẽ có những yếu tố nuôi trồng khác nhau, chính vì vậy bạn trước khi chọn loại cá, cần cân nhắc những vấn đề sau:
- Sức khỏe của loài cá
- Tập tính loài và tốc độ tăng trưởng của loài cá
- Thức ăn của từng loài cá
- Mục đích sử dụng (nuôi cá để làm cảnh hay để ăn)
Lựa chọn cây trồng thủy sinh
Hầu hết các loại cây đều có thể trồng theo phương pháp thủy sinh, tương tự với việc lựa chọn cá thì việc lựa chọn cây trồng cũng cần phải đảm bảo phát triển mạnh trong cùng một môi trường. Các bạn có thể lựa chọn các loại rau dễ trồng và phát triển khỏe mạnh như rau diếp, cải xoăn, củ cải và cải xoong, súp lơ, dưa chuột, dâu tây, cà chua,..
Thông thường cá rô phi kết hợp với rau xà lách được kết hợp phổ biến trong mô hình Aquaponics.
Thức ăn cho cá
Thức ăn cho cá là nguyên liệu đầu vào quan trọng nhất trong mô hình Aquaponics. Có thể tận dụng những thức ăn chăn nuôi mà cá có thể ăn được. Tuy nhiên có một số loài có cần rất nhiều lượng Protein nên chi phí nuôi dưỡng sẽ đắt. Những loại cá ăn thịt sẽ tốn kém hơn và nhiều khi chúng có thể ăn đồng loại, còn nếu lựa chọn các loại cá ăn tạp thì sẽ dễ nuôi và tiết kiệm chi phí hơn. Tuy nhiên hãy tìm các loại thức ăn có nguồn gốc rõ ràng để tránh ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước.
Ở trên là những thông tin về mô hình Aquaponics là gì? Ưu và nhược điểm cũng như các yếu tố cần lưu ý khi thực hiện mô hình Aquaponics. Hy vọng bài viết trên sẽ hữu ích với bạn. Để tìm hiểu chi tiết hơn về quy trình thực hiện mô hình Aquaponics hay tham khảo bài viết tiếp theo trên website EcoClean Việt Nam nhé! Nếu cần tư vấn hay giải đáp các thắc mắc, vui lòng liên hệ:
CÔNG TY TNHH ECOCLEAN VIỆT NAM
Địa chỉ: Số 62 Đường 64, Phường Thạnh Mỹ Lợi, TP. Thủ Đức, TP HCM
Hotline: 0903 923 177
Website: https://uphanhuuco.com/
