Bạn đang nuôi tôm thẻ chân trắng và gặp phải tình trạng tôm không lột vỏ được? Bạn lo lắng về ảnh hưởng của hiện tượng này đến năng suất và chất lượng tôm? Bạn muốn biết nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả để khắc phục vấn đề này? Trong bài viết này, EcoClean sẽ giới thiệu cho bạn về quá trình lột vỏ của tôm, nguyên nhân và cách xử lý khi tôm không lột vỏ được, cũng như một số kinh nghiệm và mẹo hay để kích thích tôm lột vỏ đồng loạt và nhanh cứng vỏ. Hãy cùng theo dõi nhé!
Tại sao tôm cần lột vỏ?
Lột vỏ (hay còn gọi là lột xác) là một hiện tượng sinh lý bình thường của tôm. Đây là một quá trình bắt buộc phải xảy ra đối với động vật giáp xác nói chung và cụ thể là tôm nói riêng. Khi tôm tiến hành loại bỏ lớp vỏ cũ với mục đích hình thành một lớp vỏ mới. Bên cạnh lợi ích tăng trưởng thì đây còn là hoạt động để giúp tôm loại bỏ các vết thương cũng như tạp chất, vi khuẩn và các loại ký sinh trùng bám trên vỏ,râu, chân tôm… Sau quá trình lột xác, tôm hình thành hình dạng mới. Đây được coi là một phần quan trọng để lựa ra những con tôm khỏe và tốt nhất cũng như loại bỏ những con tôm yếu.
Các giai đoạn lột vỏ trong quá trình phát triển của tôm
- Giai đoạn chuẩn bị: Tại giai đoạn này, tôm sẽ tích tụ các chất khoáng vào các túi khoáng ở các khớp nối giữa các mảnh vỏ. Các túi khoáng này sẽ giúp cho quá trình nứt vỏ diễn ra dễ dàng hơn. Tại giai đoạn này, tôm sẽ ăn ít hoặc không ăn, di chuyển ít hoặc không di chuyển.
- Giai đoạn nứt vỏ: Tại giai đoạn này, do áp suất từ bên trong cơ thể, lớp vỏ cũ sẽ nứt ra ở phần sau của đầu. Tại đây, có một túi khí được hình thành giữa lớp da mới và lớp da cũ. Túi khí này sẽ giúp cho quá trình thoát ra khỏi lớp da cũ dễ dàng hơn.
- Giai đoạn thoát ra khỏi lớp da cũ: Tại giai đoạn này, tôm sẽ dùng các chân để kéo mình ra khỏi lớp da cũ. Sau khi thoát ra, tôm sẽ có một cơ thể mới, mềm và nhạy cảm.
- Giai đoạn cứng vỏ: Tại giai đoạn này, tôm sẽ hấp thu các chất khoáng từ nước để làm cứng lớp vỏ mới. Quá trình này diễn ra trong khoảng từ 6 đến 12 giờ. Trong thời điểm này, tôm sẽ rất dễ bị tổn thương do cơ thể mềm và nhạy cảm. Vì thế nó cũng sẽ ăn nhiều để bù đắp năng lượng đã mất trong quá trình lột vỏ.
Nguyên nhân và cách xử lý khi tôm không lột vỏ được
Các nguyên nhân làm cho tôm không tiến hành lột vỏ được thường có thể kể đến là:
Dinh dưỡng không đủ
Đây là một trong những tác nhân chính khiến tôm lột vỏ không được. Tôm không có dinh dưỡng sẽ không đủ chất để vỏ đầy. Các lớp vỏ cũ không căng nứt ra được nên không lột được.
Cách xử lý: Nên bổ sung đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là là đâm đạm khoảng 32-45%. Bổ sung thêm các loại vitamin và protein vào thức ăn của tôm để dễ dàng hấp thụ chất dinh dưỡng.
Quản lý thức ăn chưa tốt
Thức ăn có chất lượng kém, không phù hợp với nhu cầu của tôm, hoặc cho ăn quá nhiều hoặc quá ít sẽ gây ra các rối loạn tiêu hóa và chuyển hóa cho tôm, làm giảm khả năng lột vỏ của tôm.
Cách xử lý: Bà con nên chọn loại thức ăn có nguồn gốc rõ ràng, có chứng nhận chất lượng và phù hợp với kích thước và giai đoạn phát triển của tôm. Bà con cũng nên quan sát hành vi ăn của tôm để điều chỉnh liều lượng và số lần cho ăn phù hợp. Không nên cho ăn quá nhiều hoặc quá ít, mà nên cho ăn vừa đủ để tránh gây ô nhiễm môi trường và giảm hiệu quả nuôi.
Tôm bị thiếu khoáng
Khoáng chất là một trong những yếu tố quan trọng để duy trì sự sống và phát triển của tôm. Khoáng chất giúp cho quá trình hình thành và cứng vỏ của tôm diễn ra tốt hơn. Tôm thiếu khoáng sẽ có vỏ mỏng, yếu, dễ bị tổn thương và khó lột vỏ.
Cách xử lý: Bà con nên bổ sung khoáng chất cho tôm bằng cách cho ăn các loại thức ăn giàu khoáng chất như tảo biển, vỏ sò, vỏ ốc… hoặc sử dụng các loại phân bón hữu cơ để cải thiện chất lượng nước và đáy ao. Bà con cũng nên kiểm tra định kỳ các thông số về độ pH, độ cứng, độ mặn của nước để điều chỉnh phù hợp với nhu cầu của tôm.
Tôm bị stress
Tôm bị stress do các yếu tố như thay đổi đột ngột của nhiệt độ, ánh sáng, pH, oxy hòa tan, mật độ nuôi, dịch bệnh… Stress làm giảm khả năng miễn dịch và chuyển hóa của tôm, làm chậm quá trình lột vỏ hoặc gây ra hiện tượng lột vỏ không thành công.
Cách xử lý: Bà con nên quan sát thường xuyên hành vi của tôm để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Bà con cũng nên duy trì môi trường nuôi ổn định, không thay đổi đột ngột các thông số của nước. Bà con cũng nên sử dụng các loại thuốc an thần, kích thích miễn dịch cho tôm để giảm stress và tăng khả năng lột vỏ.
Tôm bị nhiễm ký sinh trùng
Ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh cho tôm, ảnh hưởng đến sức khỏe và quá trình lột vỏ của tôm. Các loại ký sinh trùng thường gặp ở tôm là giun tròn, giun chỉ, giun kim, giun móc… Ký sinh trùng gây ra các triệu chứng như: tôm biếng ăn, suy dinh dưỡng, gầy yếu, có các vết loét hoặc u trên cơ thể hoặc vỏ, không lột vỏ được hoặc lột vỏ không thành công.
Cách xử lý: Bà con nên kiểm tra thường xuyên sức khỏe của tôm để phát hiện sớm các dấu hiệu nhiễm ký sinh trùng. Bà con cũng nên sử dụng các loại thuốc diệt ký sinh trùng cho tôm theo liều lượng và thời gian khuyến cáo. Bà con cũng nên xử lý sạch sẽ ao nuôi và thiết bị nuôi để ngăn ngừa sự lây lan của ký sinh trùng.
Một số kinh nghiệm và mẹo hay để kích thích tôm lột vỏ đồng loạt và nhanh cứng vỏ
Ngoài việc xử lý các nguyên nhân khiến tôm không lột vỏ được, bà con cũng nên áp dụng một số kinh nghiệm và mẹo hay để kích thích tôm lột vỏ đồng loạt và nhanh cứng vỏ, như sau:
Tăng cường sử dụng oxy hòa tan trong ao nuôi
Oxy hòa tan là một yếu tố quan trọng để duy trì sự sống và phát triển của tôm. Oxy hòa tan giúp cho quá trình chuyển hóa và lột vỏ của tôm diễn ra tốt hơn. Bà con nên duy trì mức oxy hòa tan trong ao nuôi từ 4-5 mg/l, đặc biệt là vào ban đêm và sau khi lột vỏ.
Bổ sung khoáng chất cho tôm
Cho ăn các loại thức ăn giàu khoáng chất như tảo biển, vỏ sò, vỏ ốc… hoặc sử dụng các loại phân bón hữu cơ để cải thiện chất lượng nước và đáy ao. Khoáng chất giúp cho quá trình hình thành và cứng vỏ của tôm diễn ra tốt hơn. Bà con nên bổ sung khoáng chất cho tôm trước và sau khi lột vỏ.
Sử dụng các loại thuốc kích thích lột vỏ cho tôm
Có nhiều loại thuốc kích thích lột vỏ cho tôm được bán trên thị trường với các thành phần khác nhau. Bà con nên chọn loại thuốc có nguồn gốc rõ ràng, có chứng nhận chất lượng và phù hợp với kích thước và giai đoạn phát triển của tôm. Bà con nên sử dụng thuốc kích thích lột vỏ theo liều lượng và thời gian khuyến cáo.
Thay đổi môi trường nuôi để kích thích quá trình lột vỏ của tôm
Bà con có thể thay đổi môi trường nuôi bằng cách thay đổi độ mặn, độ pH, nhiệt độ hoặc ánh sáng của nước. Thay đổi môi trường nuôi sẽ gây ra sự kích ứng cho tôm, làm cho quá trình lột vỏ diễn ra nhanh hơn. Tuy nhiên, bà con cần lưu ý không thay đổi quá đột ngột các thông số của nước, mà nên thay đổi từ từ và theo mức độ phù hợp.
Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích và hữu ích trong quá trình nuôi tôm. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác, bạn có thể tiếp tục trò chuyện với EcoClean. EcoClean luôn sẵn sàng tư vấn cho bạn.
