Trong bối cảnh ngày càng tăng cường nhu cầu về nguồn tôm sạch và an toàn từ người tiêu dùng, việc áp dụng các mô hình nuôi tôm thâm canh phát triển và đa dạng hóa trở thành xu hướng không thể phủ nhận. Bài viết hãy cùng EcoClean tìm hiểu 4 mô hình nuôi tôm thâm canh được ứng dụng phổ biến nhất hiện nay nhé!
Mô hình nuôi tôm Biofloc
Nuôi tôm thâm canh theo công nghệ Biofloc được xem là một mô hình nuôi thân thiện với môi trường nhờ tính ứng dụng sinh học cao. Ý tưởng cốt lõi của phương pháp này là tạo và duy trì các hạt floc nhẹ trong ao nuôi. Khi mật độ của chúng đạt mức đủ, các hạt floc này sẽ tự tiêu hủy chất thải hữu cơ và trở thành nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm, từ đó giúp giảm lượng thức ăn tiêu thụ.
Việc áp dụng công nghệ Biofloc không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn cải thiện môi trường nước trong ao, giảm nguy cơ lây lan bệnh tật, đặc biệt là bệnh đốm trắng trên tôm.
Gần đây, Semi-Biofloc đã trở thành một phương pháp nuôi tôm mới được đơn giản hóa từ công nghệ Biofloc gốc. Người chăn nuôi chỉ cần tuân thủ tỉ lệ Carbon:Nitrogen > 1,5 và tỷ lệ sinh vật tự dưỡng so với sinh vật dị dưỡng là 3:7 hoặc 4:6. So với các phương pháp khác như nuôi tôm trong hệ thống RAS, cả Biofloc và Semi-Biofloc đang trở nên phổ biến hơn tại Việt Nam nhờ chi phí đầu tư thấp hơn và tính đơn giản của quy trình nuôi.
Mô hình nuôi RAS
RAS (Recirculating Aquaculture System) là một mô hình nuôi tôm tuần hoàn khép kín, nơi môi trường nuôi tôm được kiểm soát nghiêm ngặt trong các bể nuôi bên trong nhà. Nước chỉ được cấp một lần và sau đó được lọc qua hệ thống kết hợp các công nghệ lọc sinh học và cơ học, cùng với các hệ thống xử lý chất thải tiên tiến. Sau đó, nước được tái sử dụng liên tục, giúp hạn chế sự phát triển của dịch bệnh trong quá trình nuôi tôm và giảm đáng kể lượng nước tiêu thụ.
Công nghệ RAS đã được triển khai rộng rãi tại các quốc gia phát triển như Israel, Châu Âu và Trung Quốc, và dự kiến sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu đến năm 2030, với ước tính chiếm khoảng 40% sản lượng thủy sản nuôi trồng. Tuy nhiên, tại Việt Nam, RAS vẫn chỉ mới bắt đầu phát triển và gặp phải nhiều thách thức do chi phí đầu tư khá cao, dao động từ 200 đến 500 triệu đồng cho mỗi hệ thống nuôi tôm thẻ chân trắng.
Mô hình nuôi tôm 2 giai đoạn
Mô hình nuôi tôm truyền thống này được phân thành hai giai đoạn như sau: Trong giai đoạn đầu, tôm được chăm sóc trong ao ương trong khoảng thời gian từ 20 đến 30 ngày, trong một diện tích ao nhỏ nhằm giảm bớt ảnh hưởng của thời tiết và môi trường bên ngoài, từ đó hạn chế tình trạng tôm chết sớm thường gặp trong 20 ngày đầu. Sau đó, chúng được chuyển sang giai đoạn 2 để nuôi đến khi tôm đạt trọng lượng thương phẩm, với thời gian nuôi ở ao lớn khoảng từ 60 đến 70 ngày.
Qua việc áp dụng mô hình này, việc nuôi tôm có thể thực hiện được 4-5 lần trong một năm, giảm đi chi phí sản xuất và diện tích nuôi, đồng thời giảm thiểu rủi ro dịch bệnh và tăng cường tốc độ tăng trưởng của tôm. Đáng chú ý, mô hình này chỉ sử dụng các chế phẩm sinh học và không áp dụng hóa chất.
Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh hai giai đoạn kết hợp công nghệ Biofloc, sử dụng các vi sinh vật tích cực và chế phẩm sinh học đã được thành công áp dụng bởi các công ty lớn như Trúc Anh, Việt Úc, CP.
Mô hình nuôi tôm 3 giai đoạn
Dựa trên mô hình nuôi 2 giai đoạn, công nghệ nuôi tôm 3 giai đoạn tạo ra điểm đặc biệt là việc chia giai đoạn nuôi thương phẩm thành 2 phần, mỗi phần kéo dài từ 25 đến 30 ngày. Việc này giúp rút ngắn chu kỳ nuôi, tăng hiệu suất kinh tế.
Hiện nay, công nghệ nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh 3 giai đoạn đã được áp dụng rộng rãi tại nhiều địa phương tại Việt Nam như Nam Định, Nghệ An, Bạc Liêu và đạt được kết quả như mong đợi. Tỉ lệ sống trên 80% so với việc nuôi tôm thông thường chỉ ở mức 65-70%, tổng sản lượng đạt từ 35 đến 60 tấn/ha/vụ, với hệ số FCR dao động từ 1 đến 1,2.
Kết hợp mô hình nuôi 3 giai đoạn với các công nghệ như Biofloc và RAS sẽ tăng tỷ lệ thành công trong việc nuôi tôm, đồng thời đảm bảo các tiêu chí như Giảm Chi Phí – Giảm Bệnh – Giảm Ô Nhiễm Môi Trường Nước, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành thủy sản trong tương lai.
Kết luận
Việc lựa chọn mô hình nuôi phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như điều kiện tự nhiên, nguồn vốn, và mục tiêu kinh doanh của từng cá nhân hoặc doanh nghiệp. Quan trọng nhất là đảm bảo việc áp dụng các phương pháp nuôi tôm làm từng bước nhỏ hướng tới mục tiêu chung: tăng cường hiệu quả sản xuất, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, và tạo ra nguồn tôm sạch, an toàn cho người tiêu dùng.
Với sự đa dạng và phong phú của các mô hình nuôi tôm thâm canh, chắc chắn rằng ngành công nghiệp này sẽ tiếp tục phát triển và đóng góp tích cực vào nền kinh tế và nguồn lợi nông nghiệp của các quốc gia trên toàn thế giới. Mong rằng thông tin trong bài viết đã mang lại cái nhìn tổng quan và giúp bạn hiểu rõ hơn về sự đa dạng và tiềm năng của ngành nuôi tôm thâm canh trong thời đại hiện nay.
